Chỉ ăn một bữa mỗi ngày có thực sự giúp giảm cân an toàn?

Chế độ ăn kiêng chỉ một bữa mỗi ngày (OMAD) đang là xu hướng giảm cân mới nhất, được cho là giúp giảm cân nhanh, lâu dài và sức khỏe tốt hơn, bao gồm cả việc chậm lão hóa. Sau đây là những điều bạn cần biết về chế độ ăn kiêng OMAD.

 A plate of colourful homemade salad.

Giống như các phương pháp nhịn ăn gián đoạn phổ biến khác, chế độ ăn kiêng OMAD hấp dẫn vì nó dễ tiêu hóa và mang lại kết quả nhanh chóng. Source: Getty / Picture Alliance

Thủ tướng Anh Rishi Sunak và ca sĩ Bruce Springsteen có điểm gì chung?

Họ nằm trong nhóm ngày càng đông các nhân vật của công chúng ca ngợi lợi ích của việc chỉ ăn một bữa mỗi ngày.

Do đó, chế độ ăn kiêng chỉ một bữa mỗi ngày (OMAD) đang là xu hướng giảm cân mới nhất đang được chú ý. Những người ủng hộ cho rằng nó giúp giảm cân nhanh chóng, lâu dài và sức khỏe tốt hơn, bao gồm cả việc làm chậm lão hóa.

Giống như hầu hết các chương trình giảm cân, chế độ ăn kiêng OMAD đưa ra những hứa hẹn lớn lao và táo bạo. Dưới đây là những điều bạn cần biết về việc ăn một bữa mỗi ngày và ý nghĩa của việc giảm cân.

Giải thích về chế độ ăn kiêng OMAD

Về căn bản, chế độ ăn kiêng OMAD là một kiểu nhịn ăn gián đoạn, trong đó bạn nhịn ăn trong 23 giờ và tiêu thụ toàn bộ lượng calo hàng ngày trong một bữa ăn trong vòng một giờ.

Các quy tắc ăn kiêng OMAD được trình bày đơn giản và dễ thực hiện:
  • Bạn có thể ăn bất cứ thứ gì bạn muốn, miễn là nó phù hợp với phần ăn tối tiêu chuẩn, không hạn chế lượng calo hoặc hướng dẫn dinh dưỡng phải tuân theo.
  • Bạn có thể uống đồ uống không chứa calo suốt cả ngày (nước, trà đen và cà phê).
  • Bạn phải tuân theo một lịch trình ăn uống nhất quán, ăn một bữa vào cùng một thời điểm mỗi ngày.
Cùng với việc tạo ra sự thiếu hụt calo, dẫn đến giảm cân, những người ủng hộ OMAD tin rằng thời gian nhịn ăn kéo dài của chế độ ăn này dẫn đến những thay đổi sinh lý trong cơ thể giúp tăng cường sức khỏe tốt hơn, bao gồm thúc đẩy quá trình trao đổi chất bằng cách kích hoạt một quá trình gọi là ketosis, trong đó cơ thể đốt cháy chất béo dự trữ để lấy năng lượng thay vì dùng glucose.

    Bằng chứng cho thấy điều gì?

    Thật không may, nghiên cứu về chế độ ăn kiêng OMAD còn hạn chế. Hầu hết các nghiên cứu đã kiểm tra tác động của nó đối với động vật và nghiên cứu chính với con người liên quan đến 11 thanh niên gầy, theo chế độ ăn kiêng OMAD chỉ trong 11 ngày.

    Các tuyên bố về chế độ ăn kiêng OMAD thường dựa vào nghiên cứu về việc nhịn ăn gián đoạn, thay vì dựa vào chính chế độ ăn kiêng OMAD. Có bằng chứng ủng hộ hiệu quả của việc nhịn ăn gián đoạn để giảm cân. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu chỉ tập trung vào kết quả ngắn hạn, thường xem xét kết quả đạt được sau 12 tuần hoặc ít hơn.
    Một nghiên cứu dài hạn hơn từ năm 2022 đã chỉ định ngẫu nhiên 139 bệnh nhân béo phì vào chế độ ăn hạn chế calo với thời gian ăn uống chỉ trong khoảng thời gian từ 8 giờ sáng đến 4 giờ chiều hàng ngày hoặc chế độ ăn kiêng chỉ hạn chế lượng calo hàng ngày trong 12 tháng.

    Sau 12 tháng, cả hai nhóm đều giảm cân như nhau và trải qua những thay đổi tương tự về lượng mỡ trong cơ thể, lượng đường trong máu, cholesterol và huyết áp. Điều này cho thấy hiệu quả giảm cân lâu dài đạt được khi nhịn ăn gián đoạn không vượt trội và ngang bằng với kết quả đạt được bằng các phương pháp ăn kiêng truyền thống (hạn chế lượng calo hàng ngày).

    Vậy vấn đề của chế độ ăn kiêng OMAD là gì?

    1. Nó có thể gây thiếu dinh dưỡng và các vấn đề sức khỏe.

    Chế độ ăn kiêng OMAD thiếu hướng dẫn dinh dưỡng về những gì nên ăn trong một bữa mỗi ngày đã gây ra nhiều cảnh báo đỏ.

    Bữa ăn hàng ngày của chúng ta nên bao gồm nguồn protein cân bằng với carbs nguyên hạt, rau, trái cây, protein và chất béo tốt để hỗ trợ sức khỏe, phòng chống bệnh tật và kiểm soát cân nặng.
    Chế độ ăn uống không cân bằng sẽ dẫn đến thiếu dinh dưỡng, khiến chức năng miễn dịch kém, mệt mỏi và giảm mật độ xương, dẫn đến loãng xương.

    Nhịn ăn 23 giờ mỗi ngày cũng có nguy cơ dẫn đến cảm giác rất đói và thèm ăn không kiểm soát được, điều này khiến bạn thường xuyên ăn những thực phẩm không tốt cho sức khỏe khi đến giờ ăn.

    2. Nó khó có thể bền vững.

    Bạn có thể tuân thủ chế độ ăn kiêng OMAD lúc ban đầu, nhưng sẽ giảm dần theo thời gian.

    Chế độ ăn kiêng khắc nghiệt - đặc biệt là những chế độ yêu cầu nhịn ăn kéo dài - không hề thú vị, dẫn đến cảm giác thiếu thốn và cô lập với xã hội trong giờ ăn. Thật khó để từ chối một miếng bánh sinh nhật ở văn phòng vào những thời điểm tốt nhất, hãy tưởng tượng cảm giác này sẽ như thế nào khi bạn không ăn gì trong 23 giờ!
    Ăn uống kiêng khem cũng có thể khiến việc đạt được và duy trì cân nặng khỏe mạnh càng khó khăn hơn.

    3. Giảm cân nhanh không tốt

    Giống như các phương pháp nhịn ăn gián đoạn phổ biến khác, chế độ ăn kiêng OMAD hấp dẫn vì nó dễ tiêu hóa và mang lại kết quả nhanh chóng.

    Nhưng chế độ ăn kiêng OMAD chỉ là một cách cắt giảm lượng calo ưa thích khác để giảm cân nhanh chóng.

    Khi cân nặng của bạn giảm, mọi thứ sẽ nhanh chóng xuống dốc khi cơ thể bạn kích hoạt các cơ chế để bảo vệ quá trình giảm cân của bạn. Trên thực tế, nó sẽ lấy lại trọng lượng - một phản ứng bắt nguồn từ nhu cầu sống sót của tổ tiên săn bắt hái lượm của chúng ta để tồn tại trong thời kỳ lương thực khan hiếm.

    Điểm mấu chốt

    Bất chấp sự cường điệu hóa, chế độ ăn kiêng OMAD không bền vững và không mang lại kết quả giảm cân tốt hơn so với những chế độ ăn trước đó. Những thói quen cũ của chúng ta quay trở lại và chúng ta thấy mình phải chiến đấu với hàng loạt thay đổi về sinh lý để đảm bảo lấy lại số cân đã giảm.

    Giảm cân thành công lâu dài phụ thuộc vào:
    • giảm cân theo từng giai đoạn nhỏ có thể quản lý được mà bạn có thể duy trì, cụ thể là các giai đoạn giảm cân, sau đó là các giai đoạn duy trì cân nặng, v.v., cho đến khi bạn đạt được cân nặng mục tiêu
    • thực hiện những thay đổi dần dần trong lối sống của bạn để đảm bảo bạn hình thành những thói quen tồn tại suốt đời.
    Nick Fuller là người đứng đầu chương trình nghiên cứu của Trung tâm Charles Perkins tại Đại học Sydney. Ông đã nhận được tài trợ từ bên ngoài cho các dự án liên quan đến điều trị thừa cân và béo phì.

    Đồng hành cùng chúng tôi, Follow & Like 
    Cập nhật tin tức mọi lúc mọi nơi tại 
    Nghe SBS tiếng Việt trên trang mạng, hay trên ứng dụng SBS Radio, tải về từ 
    hay 

    Share
    Published 12 October 2023 6:43pm
    By Nick Fuller
    Presented by Thanh Ngôn
    Source: The Conversation


    Share this with family and friends