Ntsiab lus tseem ceeb:
- Xub pib txheeb txog tej kab theem paj thiab hom nyiaj qev siv yog tej yam tseem ceeb.
- Ua ntej koj yuav tsev ces koj yuav tau sim tej nyiaj txog li 5 mus txog 20 feem pua ntawm tus nqe tsev coj mus zoj yuav lub tsev ntawd.
- Txheeb tej nom tswv cov kev pab cuam tej neeg yuav tsev seb koj puas yog tej neeg muaj cai siv tau tej kev pab cuam no.
Cov kev yuav ib lub tsev yeej ib txwm yog ib cov kev yuav uas kim tshaj plaws ntawm ib tug neeg twg lub neej.
Tab sis cov kev totaub txog tias muaj tej xub ke li cas rau yus siv thiab tej kiab khw lagluam qev nyiaj yuav tsev ua hauj lwm li cas kuj yuav muaj peev xwm pab yus npaj nyiaj thiab siv nyiaj yooj yim thiab pab kom yus ho tso siab.
Tsoom fwv tej vas sab, tsis hais nom tswv xeev los yog tseem fwv teb chaws li, yeej yog ib qho chaw pib tseem ceeb yuav pab kom yus nkag siab txog tej txheej txheem yuav tsev.
Tej kiab khw qev nyiaj ho ua hauj lwm li cas
ces yog tsoon fwv teb chaws ib lub vas sab uas tsim coj los qhia zej tsoom kom paub siv nyiaj txiaj. Thiab lub koom hau Australian Securities and Investments Commission (ASIC) yog tus tswj.
Andrew Dadswell ces yog tus Senior Manager uas saib xyuas tej hauj lwm sib txuas lus nrog tej neeg qev nyiaj siv ntawm lub koom haum ASIC.
Yog yus koom qev nyiaj nrog ib tug phooj ywg los sis yog yus tus partner ces yuav muaj cib fim qev tau nyiaj dua los yuav ib lub tsev vim muaj ob tug neeg khwv tau nyiaj koom ua ke. Source: Moment RF / Maria Korneeva/Getty Images
Nws tshab txhais tias vim li cas cov kev sib khom tau zoo rau ib cov nyiaj qev yuav tsev thiaj pab kom yus tau them tus kab theem paj pheej yig.
“Vim tias yus yuav tau them tej nyiaj qev yuav tsev no ntev heev txog li 25 los yog 30 xyoo diam - ces txawm tias tus kab theem paj sib txawv me ntsis xwb los yog thaum muab xam ua ke lawm ces kuj ua rau yus tau them ntau txheeb dollars rau lub caij yus them rov qab thiab.''
Thaum tham txog cov kev piv tej nyiaj qev yuav tsev lawm ces, qhov tseem ceeb tshaj plaws ces yuav tau nug ntau lub tuaj txhab qev nyiaj thiab yuav tau ua yus cov kev teeb txheeb.Andrew Dadswell, Senior Manager of Consumer Communications, ASIC.
Cov kev paub txog tias tus kab theem paj theem nrab tam sim no yog li cas thiaj yog tej yam tseem ceeb heev.
Mr Dadswell thiaj taw qhia kom koj mus txheeb lub vas sab Moneysmart’s thiaj tau tej xov xwm no thiab siv coj mus sib khom nrog koj lub txhab nyiaj los sis yog tus neeg pab yuav tsev (mortgate broker) mas thiaj yuav tau tus kab theem paj pheej yig dua tej kab theem paj uas tej tuam txhab lagluam muab rau koj.
Mr Dadswell tshab txhais tias yog tham txog cov variable rate home loans lawm, ces yog yus tus kab theem paj uas pauv dua tshiab thaum lub txhab nyiaj ntawd nce siab los yog txo qes vim Reserve Bank of Australia (RBA) tau nce los yog txo nws tus kab theem paj (Official cash rate - interest rate). Source: Moment RF / Traceydee Photography/Getty Images
Yus xav tau dab tsi ua ntej tshaj plaws?
Kuj yog tej yam tseem ceeb uas yuav tau paub tias yus xav tau dab tsi ua ntej tshaj plaws thiab.
Puas yog tias qhov tseem ceeb tshaj plaws ces yog tsuas qev nyiaj kom ntau npaum li ntau tau raws yus lub tsab peev xwm them xwb? Puas yog tias yus xav tau tus kab theem paj zoo tshaj plaws? Los sis puas yog yus xav kom qev tau nyiaj sai, tab sis yus yuav tsum ua tau raws li tag nrho tej lus zoj khi txhua yam?
Los yog yus xav tau tag nrho tej hais saum toj no. Tej nyiaj qev rau tej neeg yuav tsev ntawm Australia tej kiab khw lagluam qev nyiaj yeej sib txawv thiab, tab sis yeej muaj ob yam tseem ceeb xwb li cov fixed rate (Them ib tug kab theem paj li qub rau ib lub caij twg) thiab variable rate loans (uas tej zaum yuav tau them kim ntxiv los yog tau them pheej yig ntxiv raws tus kab theem paj uas nce thiab nqes).
Mr Dadswell tshab txhais tias “One of the advantages of a fixed rate loan is you know exactly what your repayments will be each fortnight or each month. But it does mean if interest rates go down, you might lose out on that benefit.”
Tsis hais yog hom kev them tej paj zoo li cas los yog hom nyiaj zoo li cas uas koj qev siv, koj yuav tsum tau khaws kom tau nyiaj ntau heev coj los siv.
Nws hais tias ''Koj yuav tau siv nyiaj yam tsawg li 5 los yog 20 feem puas ntawm lub nqe tsev ntawd coj mus zoj yuav ib lub tsev, uas yog tej yam qhia tias koj yeej muaj nyiaj thiab muaj peev xwm them tau tej nyiaj qev yuav tsev rov qab. Thiab yog koj txuag tau nyiaj ntau npaum li cas coj mus them yuav tsev npaum li ntawd ces kuj yuav ua rau koj tau qev nyiaj ntawm ib lub txhab nyiaj tsawg npaum li ntawd xwb thiab.''
Tej zaum tej lus zoj khi ntawm ib hom nyiaj qev yuav tsev twg ntawm tej kiab khw qev nyiaj kuj yuav sib txawv thiab. Tej xov xwm qhia txog tej no los kuj yuav ua rau yus nyuaj siab thiab ua rau yus yoob tsis totaub yooj yim thiab. Source: Moment RF / Richard Newstead/Getty Images
Tej vas sab uas siv piv ntau yam kev siv nyiaj txiaj (Financial comparison sites) kuj yog ib qho chaw zoo uas yuav pab kom yus nkag siab zo tias 'ho muaj tej hom kev qev nyiaj siv zoo li cas'.
Thiab Sally Tindall uas yog tus coj teeb txheeb ntawm lub koom haum Rate City hais tias, dua ntawm yus cov kev teeb txheeb txog tej kiab khw lagluam qev nyiaj siv lawm, kuj yog tej yam tseem ceeb uas xav kom yus sab laj nrog ib tug kws paub sab laj tawm tswv yim txog kev qev nyiaj siv rau yus thiab.
“Yeej muaj tej neeg coob heev hais tias 'oh yo, kuv twb tsis yog neeg nplua nuj, ces ntshe kuv tsis muaj peev xwm siv tau ib tug neeg sab laj tawm tswv yim txog nyiaj txiaj (financial advisor)'. Tab sis tej zaum kuj tsis muaj tseeb li hais thiab, vim yeej tseem muaj lwm txoj xub ke pab tau yus thiab.
“Piv txwv li ib tug neeg pab yus qev nyiaj yuav tsev (A mortgage broker) kuj yuav muaj peev xwm tawm tswv yim pab qhia yus txog tej txheej txheej ntau yam uas yus xav tau raws li qhov yus muaj peev xwm them thiab.”
Tab sis yog thaum yus tseem xam tias seb ho yuav muaj peev xwm qev ntau npaum li cas, ces tsis txhob tos ib lub txhab nyiaj twg los yog ib tug neeg muag tsev twg uas tus qhia yus tias yus muaj peev xwm qev tau npaum li cas nkaus xwb.
Ms Tindall hais tias “Yog tej yam tseem ceeb heev uas yus tus kheej yuav tau ua tus mus txheeb kiag tej zauv ntawd, vim peb yeej tau pom rau lub caij ob xyoos dhau los tias, Reserve Bank of Australia (RBA) yeej tau nce kab theem paj 13 zaug diam, thiab yeej muaj 4 zaug ces yeej tau nce ua ob npaug diam.”
Yo li ntawd ces tej chaw nqev nyiaj thiaj xav tau ib co pov thawj tam li yog ib feem ntawm cov txheej txheem qev nyiaj yuav tsev ntawd los txheeb txog ib tug neeg twg tej nyiaj txiaj thiab ua tib zoo xyuas kom tus neeg ntawd muaj peev xwm them tau tej nyiaj qev ntawd rov qab.
Tej pov thawj uas ib txwm siv nrog daim ntawv thov qev nyiaj yuav tsev ces yeej muaj tej pay slips (ntawv them nyiaj hauj lwm), tej ntawv yus lub txhab nyiaj teev txog yus cov kev siv nyiaj (bank statements), tej pov thawj ib yam dab tsi qhia tias yus muaj tej peev txheej nyiaj txiaj, los yog tej nuj nqe yus tseem tiv, tej nyiaj yus khaws/txuag tau thiab yus tej keeb kwm siv nyiaj. Source: Moment RF / d3sign/Getty Images
Cov kev xub pom zoo qev nyiaj rau yus yuav tsev thiab tej neeg pab yus qev nyiaj yuav tsev
Txawm tias tsis yog tej yam uas yuav tau ua rau tej txheej txheem yuav tsev, los yeej xav kom tej neeg uas xav yuav tsev ntawd yuav tsum tau nrog ib lub tuam txhab qev nyiaj twg tham kom kam qev ib co nyiaj rau yus yuav tsev ua ntej tso.
Txhais tau tias lub lagluam qev nyiaj ntawd yeej tau kam qev ib co nyiaj rau yus coj mus yuav yus lub tsev lawm. Txawm tias tseem tsis tau paub ua zaum kawg kiag tias puas kam qev rau yus, los yeej yog tej yam qhia kom yus paub tias yus muaj peev xwm yuav tau lub tsev tus nqe npaum li cas lawm.
Tab sis kuj tsuas tau lub sij hawm luv luv uas ib lub chaw qev nyiaj kam qev rau yus xwb thiab, raws li ib txwm pom ces yeej yog lub caij peb (3) lub hli txij li thaum lawv kam qev nyiaj rau yus.
Ms Tindal thiaj hais tias “Ces thiaj li yog tej yam tseem ceeb heev rau lub caij peb (3) hli no ... yog tias ho muaj kev pauv hloov dab tsi rau yus cov kev ua hauj lwm, los yog RBA ho nce dua kab theem paj siab ntxiv, ces tej zaum yus yuav tau rov qab mus nrog yus lub txhab nyiaj tham, thiab ua tib zoo txheeb tias seb yus ho muaj peev xwm qev tau nyiaj npaum li cas raws li qhov lawv pom zoo qev tau rau yus.”
Yeej muaj tej chaw qev nyiaj ntau tshaj 100 lub ntawm Australia tej kiab khw suav tej txhab nyiaj, tej credit unions los yog lwm cov chaw qev nyiaj uas muaj cai qev nyiaj raug cai rau lwm tus qev nyiaj rau zej tsoom siv thiab. Credit: courtneyk/Getty Images
Txheeb seb tus neeg pab yus qev nyiaj puas yog ib tug neeg ua tej hauj lwm no raug cai
Ib tug mortgage broker (tus neeg pab kom yus qev tau nyiaj yuav tsev) yeej muaj peev xwm ua hauj lwm nrog ntau lub chaw qev nyiaj thiab pab yus sib piv tej nyiaj qev sib txawv.
Koj muaj peev xwm txheeb tau tus neeg pab yus qev nyiaj seb puas yog ib tug neeg ua tau tej hauj lwm no raug cai, li txheeb seb lawv puas qhia tias tso tsav lug rau zej tsoom paub tias lawv yog ib tug uas muaj ntaub ntawv raug cai ua tau tej hauj lwm no, piv txwv li lawv qhia lawv tus licence number los yog qhia tias lawv yog ib tug tub koom siab ntawm lub koom haum muaj cai ua tau tej hauj lwm no (A credit representative number). Thiab ntawm teb chaws Australia no ces tsuas muaj ob lub koom haum ua cov hauj lwm no xwb uas yog los yog .
Tsuas nyob ntawm seb koj nyob rau qhov twg thiaj yuav ua rau koj thov tau los thov tsis tau nom tswv xeev tej nyiaj pab yuav tsev
Thoob teb chaws (Australia) no ces, tej neeg yuav tsev uas muaj cai tau txais kev pab cuam yeej muaj peev xwm siv tau cov kev pab hu ua
, uas teev cov kev pab rau tej neeg yuav thawj lub tsev (First Home Guarantee) nrog thiab.
George Samios uas yog tus teeb tsa lub koom haum pab qev nyiaj rau tej neeg yuav tsev hu ua Madd Loans tshab txhais tias tej neeg yuav tsev thawj zaug muaj peev xwm qev tau nyiaj ntawm tus nqe tsev txog 95 feem pua thiab tsis tas them cov nyiaj tuav pov hwm lub tsev uas yuav pov puag rau lub txhab nyiaj qev nyiaj rau yus yuav tsev (Lenders mortgage insurace - LMI) thiab.
Tab sis nws kuj hais ntxiv tias “Kuj yeej tseem muaj lwm yam nqe cuam tshuam txog cov kev yuav tsev thiab uas tej neeg yuav tau rho nyiaj ntiag tug them thaum lawv yuav ib lub tsev li them nqe se tsev (stamp duty), them nqe council rate, nqe dej, nqe yuav nyiaj tuav pov hwm tsev, thiab nqe yuav nyiaj tuav pov hwm yus lub tsev kom tsis txhob muaj tej kab tej ntsaum mus rau hauv yus lub tsev, tab sis cov kev tsis tau them cov lenders mortgage insurance koj yog tej yam uas pab tej neeg yuav tsev txuag tau nyiaj ntau heev thiab.”
Mr Samios hais tias “Piv txwv li, ntawm nroog Brisbane ces tsuas pub tej neeg qev nyiaj yuav tau tej tsev tus nqe $700,000 xwb. Yog tias koj yuav ib lub tsev ntawm lub zos Coorparoo uas ze nroog, ces koj yuav tau them $700,000 thiab koj tsuas tau siv nyiaj $35,000 coj mus zoj yuav lub tsev ntawd xwb.” Credit: MoMo Productions/Getty Images
Mr Samio thiaj hais tias qhov kawg kiag ces tej neeg yuav thawj lub tsev tsim nyog yuav tau txheeb tag nrho txhua cov kev pab cuam uas lawv muaj cai tau txais kev pab, tsis hais yog tej stamp duty, los yog grants los yog cov nrog thiab.
Nws hais tias “Txhais tau tias yog koj khaws nyiaj tso nrog rau koj cov nyiaj super coj los yuav thawj lub tsev nyob, ces koj muaj peev xwm yuav txuag tau tej nyiaj siv coj mus zoj yuav tsev txog li 17.5 feem pua. Piv txwv li yog tias koj txuag tau $100,000 hauv koj cov nyiaj super saver ces koj yuav txuag tau se txog li $17,500 se lawm.
Subscribe thiab mloog cov xov xwm Australia Explained kaw ua suab uas muaj ntau yam xov xwm tseem ceeb thiab tej lus taw qhia pab kom koj ua tau lub neej tshiab ntawm teb chaws Australia.
Yog tias koj muaj lus nug dab tsi los yog muaj ib lub tswv yim dab tsi ces xa email rau
rau hnub zwj Teeb (Thursday) thaum 6 pm AEDT thiab hnub zwj Hnub (Sunday) thaum 11 am AEDT los yog koom tau ntxiv ntawm ,, , thiab los yog download thiab kom koj mloog tau SBS Hmong.
