Cuộc tranh luận bầu cử đầu tiên đã diễn ra tại Tây Sydney – khu vực có nhiều ghế "chiến địa" sẽ đóng vai trò then chốt trong kết quả bầu cử liên bang sắp tới. Cuộc tranh luận do Sky News tổ chức, kéo dài một giờ, với sự tham gia của 100 cử tri chưa quyết định đặt câu hỏi trực tiếp cho hai lãnh đạo chính đảng – Thủ tướng Anthony Albanese và lãnh đạo đối lập Peter Dutton.
LISTEN TO
Bầu cử 2025: Thủ tướng chiến thắng trong cuộc tranh luận bầu cử đầu tiên
SBS Vietnamese
06:41
Chi phí sinh hoạt, nhập cư và nhà ở
Chủ đề chính của buổi tranh luận là chi phí sinh hoạt, khi khoảng một nửa khán giả cho biết họ đang gặp khó khăn. Một cử tri nêu ví dụ thực tế:
“Chi phí khám bác sĩ lên đến 80 đô la là vấn đề lớn với tôi. Kế hoạch của các ông là gì? Có tăng ngân sách Medicare không, hay có cách nào để bác sĩ ngừng tính phí thêm?”
Đáp lại, ông Albanese nhấn mạnh cam kết của Đảng Lao động:
“Chúng tôi đã kế thừa tình trạng giảm mạnh dịch vụ bulk-billing khi Liên đảng còn cầm quyền, và chúng tôi cam kết đến năm 2030, 9 trong 10 lần khám bác sĩ sẽ miễn phí phần ngoài phạm vi bảo hiểm, nhờ gói ngân sách 8,5 tỷ đô la cho Medicare.”
Tuy nhiên, ông Dutton phản bác điều này:
“Điều đó không chính xác. Khi tôi là Bộ trưởng Y tế năm 2013-14, tỷ lệ bulk-billing là 84%, và tăng lên 88% trước khi chúng tôi rời chính quyền. Giờ thì nó giảm còn 77% – đấy mới là thực tế.”
Ông Dutton bị nhiều cử tri yêu cầu tránh những phát ngôn có thể “kỳ thị” người nhập cư. Ông Dutton phản hồi:
Chúng ta nên tự hào về lịch sử nhập cư của mình. Nhưng mức nhập cư kỷ lục hiện nay đang gây áp lực lớn lên hạ tầng, nhất là nhà ở. Chúng tôi đề xuất giảm 25% nhập cư trong hai năm tới , điều này sẽ tạo thêm 100.000 căn nhà.Lãnh đạo phe đối lập Peter Dutton
Thủ tướng Albanese cũng thừa nhận lo ngại về nhà ở:
“Chúng tôi đã thực hiện lệnh cấm hai năm với việc người nước ngoài sở hữu nhà, để giúp giải phóng thị trường, và đang đầu tư vào nhà ở xã hội, thuê tư nhân cũng như hỗ trợ người dân mua nhà.”
Năng lượng và thuế quan
Phần tranh luận sôi nổi nhất trong cuộc tranh cử diễn ra xoay quanh chính sách năng lượng của các đảng.
Ông Albanese đã cam kết 2,3 tỷ đô la để giúp các chủ nhà mua pin lưu trữ năng lượng mặt trời, giảm chi phí điện và hỗ trợ người dân trong việc sử dụng năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, cuộc tranh luận chủ yếu tập trung vào khí gas. Ông Dutton liên tục nhấn mạnh kế hoạch của Liên đảng là cắt thuế xăng 25 cent/lít và tăng cung cấp khí gas trong nước.
"Có rất nhiều khí gas xuất khẩu mà chúng ta có thể chuyển lại cho thị trường trong nước. Điều này sẽ giúp giảm giá gas khoảng 15%, và từ đó giảm giá điện. Nó sẽ mang lại sự thay đổi lớn cho nền kinh tế, nhưng Thủ tướng lại phản đối kế hoạch này."
Ông Albanese đáp lại rằng chính sách của Liên đảng là "lừa dối công chúng" và không đồng ý với các chuyên gia, như Cơ quan Quản lý Thị trường Năng lượng Úc.
"Chính sách gas của Liên đảng chỉ là sự lừa dối công chúng. Ông ấy không đồng ý với các chuyên gia, những người đã nghiên cứu kỹ vấn đề. Nếu kế hoạch hạt nhân khả thi, khu vực tư nhân đã đầu tư vào nó."
Vấn đề tác động từ thuế của Mỹ cũng được đề cập trong cuộc tranh luận. Ông Albanese cho biết chính phủ của ông đã đàm phán hiệu quả để giảm thiểu tác động của thuế quan, bảo vệ lợi ích của Úc.
Úc đã có được thỏa thuận tốt nhất, mặc dù thuế 10% là cao hơn mong muốn, nhưng không ai có được thỏa thuận tốt hơn chúng ta. Điều quan trọng là phải nhớ rằng 80% thương mại toàn cầu không liên quan đến Mỹ, nên Úc vẫn có cơ hội phát triển trong khu vực.Thủ tướng Anthony Albanese
Trong khi đó, ông Dutton cho rằng nếu ông là Thủ tướng, Úc đã có thể tránh được tác động này tốt hơn.
"Tôi đã có mặt trong cuộc họp nội các khi chúng tôi đàm phán với chính quyền Trump lần đầu. Chúng tôi đã đạt được một kết quả tốt hơn cho Úc so với hiện nay. Điều này có nghĩa là Úc đã được loại khỏi vòng thuế đầu tiên do Tổng thống Trump áp đặt. Thủ tướng lúc đó cần có khả năng và phẩm chất mạnh mẽ để đứng lên chống lại những kẻ bắt nạt, những người muốn làm hại chúng ta - để giữ an toàn cho đất nước và bảo đảm chúng ta có thể đưa ra quyết định kinh tế đúng đắn cho đất nước. Và đó chính xác là những gì tôi sẽ làm nếu trở thành thủ tướng."
Kết quả cuộc tranh luận
Ông Albanese được công nhận là người thắng trong cuộc tranh luận bầu cử đầu tiên với 44 phiếu, trong khi ông Dutton nhận được 35 phiếu.
21 cử tri vẫn chưa quyết định.
Tuy nhiên, người thắng trong cuộc tranh luận không nhất thiết sẽ thắng trong cuộc bầu cử.
Trong cuộc tranh luận bầu cử đầu tiên trên truyền hình của Australia vào ngày 26 tháng 11 năm 1984, lãnh đạo đối lập Andrew Peacock được cho là đã thắng Thủ tướng Bob Hawke, nhưng cuối cùng ông không giành chiến thắng trong cuộc bầu cử.
Cuộc tranh luận lãnh đạo thứ hai sẽ được tổ chức bởi ABC vào ngày 16 tháng 4 [8 giờ tối AEST], trước ngày bầu cử liên bang vào 3 tháng 5.
Bạn có thể theo dõi thông tin bầu cử của SBS qua các chương trình 'SBS Our House' và 'Party Time' trên các nền tảng podcast.
READ MORE
SBS Việt ngữ
